Duygular Hakkında Geliştirilen Dört Teori

Duygu Nedir?

TDK’nin tanımına göre duygu; bir olay, kimse ya da nesnenin insanın iç dünyasında oluşturduğu, uyandırdığı yankı, etki, tepki, izlenim anlamına gelmektedir.

Temel duygu teorileri üç ana kategoride toplanabilir: Fizyolojik, nörolojik ve bilişsel. Fizyolojik teorilerde, bedendeki tepkilerin duygulardan sorumlu olduğu öne sürülmektedir. Nörolojik teorilerde ise beyindeki aktivitenin duygusal tepkilere yol açtığı öne sürülüyor. Son olarak, bilişsel kuramlar duyguların oluşturulmasında düşüncelerin ve diğer zihinsel aktivitenin önemli bir rol oynadığını öne sürmektedir.

1. James Lange Duygu Teorisi (Kuramı)  

James-Lange teorisi, fizyolojik bir duygu teorisinin en bilinen örneklerinden biri. Psikolog William James ve fizyolog Carl Lange tarafından önerilen James-Lange duygu teorisi, duyguların olaylara karşı fizyolojik reaksiyonların bir sonucu olarak ortaya çıktığını açıklamaktadır. Bu teori, fizyolojik bir reaksiyona yol açan bir dış uyaran gördüğünüzde ortaya çıkar..

2. Cannon Bard Duygu Teorisi

Walter Cannon, James-Lange duygu teorisiyle birkaç farklı noktada ayrıştığını söylemiş ve bu doğrultuda bir teori geliştirmiştir. İnsanların fizyolojik hareketlerinin duygularla bağ içinde olması kabul edilebilir ancak her hareket duygularla gerçekten bağlantılı olmayabilir.

Cannon ayrıca duygusal tepkilerin, fiziksel durumların tetiklemesi nedeniyle fizyolojik nedenlerden kolay bir şekilde ortaya çıktığını da söylemektedir.

 Schachter-Singer Teorisi

Schacter-Singer’in heyecan-duygu kuramı, duygularımızı çevremizde gözlemlediklerimizle, kendimizi başkaları ile kıyaslama yolu ile tanıyabildiğimizi söylüyor.

4. Yüzsel Geri Bildirim (Facial-Feedback) Teorisi

Bu teoriye göre yüz kaslarımızdan aldığımız mesajlar ve dönütler, beyin tarafından farklı duygular olarak yorumlanır. Yani beyin, gerçekleşen bir hareketin veya olayın ardından yüzümüzdeki kasların aldığı şekillere göre bir duygu üretir, çıkarım yapar.